عجیب نیست اگر هربار هنگام بازدید از برخی سایت‌ها، به این فکر کرده باشید که طراحی سایت خوب چگونه امکان‌پذیر است. گمان می‌کنم همگی تا کنون با سایت‌هایی مواجه شده‌ایم که بلایی سرمان آورده‌اند که اولین بازدیدمان تبدیل به آخرین بازدید شده است؛ یعنی هرگز رغبت نکرده‌ایم دیگر به آن سایت مراجعه کنیم.
شاید توصیف یک سایت با صفتی نظیر «خوب» کمی کلی به نظر برسد. برای رفع این مشکل، به بیان ویژگی‌های یک سایت خوب می‌پردازیم و طبیعی است که هر سایتی خارج از این چارچوب، در دسته‌ی سایت‌های ضعیف قرار می‌گیرد.
فاکتورها و خصوصیات فراوانی را می‌توان در طراحی سایت خوب دخیل دانست. تعداد این عوامل آن‌قدر زیاد است که می‌توان ساعت‌ها درباره‌ی آن حرف زد. اما حتی اگر تنها تعداد انگشت‌شماری از آن‌ها را هم مدنظر قرار دهیم باز هم می‌توانیم به میزان زیادی در طراحی سایت خوب موفق باشیم.
از همین رو تصمیم گرفتیم که ۱۰ مورد از مهم‌ترین ویژگی‌ها را بررسی کنیم و با این متر و معیار، متوجه شویم که چرا برخی سایت‌ها بازدید زیادی دارند و میزان رضایت کاربران از کیفیت خدمات آن‌ها در سطح بالایی قرار دارد. در ادامه به بررسی و توضیح این موارد خواهیم پرداخت.
نکات مهم در طراحی سایت خوب
۱- سرعت بارگذاری سریع
ویژگی‌های یک سایت خوب را با فاکتور سرعت آغاز می‌کنیم. چندبار بخاطر سرعت بارگذاری یک سایت، سرتان را به میز کامپیوتر کوبیده‌اید؟ یا چقدر دکمه‌های ماوس یا کیبورد را محکم فشار داده‌اید تا معجزه‌ای رخ دهد و سایت بالا بیاید؟ قطعا همگی این شرایط را تجربه کرده‌ایم و برای همه‌مان مهم است که سایت در عرض چندین ثانیه بارگذاری شود. چرا که در غیر این‌صورت کاربران خود را دیوانه خواهد کرد!
پس بهتر است سرعت بارگذاری سریع را به عنوان عاملی مهم در طراحی سایت خوب در نظر بگیریم و یادمان باشد هر چقدر وجود این عامل در کیفیت سایت موثر است، به همان میزان غیاب آن نیز به ضرر سایت خواهد بود و بازدیدکنندگان به مرور زمان از دست خواهند رفت. همچنین رقبا با پی بردن به این ضعف، می‌توانند کاربران سایت شما را به سمت خود جذب کنند. آیا می‌توان این امر را چیزی جز مقدمه‌ای برای یک شکست تلقی کرد؟
همچنین اگر نمیدانید چگونه سرعت سایت را افزایش دهید، ما در مقاله آموزش افزایش سرعت سایت به طور کامل این مورد را برایتان شرح داده‌ایم.
۲- ظاهر مناسب
هرچه که از قدیم می‌گفتند نباید به ظواهر توجه کرد، اکنون در طراحی سایت باید برخلاف آن عمل کنید! چرا که ظاهر یک سایت خوب از همان لحظه‌ی آغاز که وارد صفحه‌ی اصلی می‌شوید خودنمایی می‌کند.
محل قرارگیری منوها و سهولت دسترسی به آن‌ها، رنگ پس‌زمینه و نوشته‌ها، فونت مورد استفاده، چینش باکس‌ها، قالب‌های به کار رفته در سایت و مواردی از این دست همگی در ظاهر سایت دخیل هستند.
جذابیت ابتدایی یک سایت تمام آن چیزی است که برای جذب مخاطب و ماندگاری در ذهن کاربر به آن نیاز است. سایت‌هایی که اکنون متعلق به برندهای برتر دنیا هستند همگی با توجه به این موارد، کوشیده‌اند تا بهترین طراحی را از نظر ظاهری ارائه کنند و بسیاری از سایت‌های دیگر نیز به تقلید از آن‌ها دست به چنین اقداماتی زده‌اند. خالی از لطف نیست که برای بهتر شدن رابط کاربری سایتتان سری به مقاله UX چیست؟ بزنید.
ظاهر یک سایت خوب تا حدود زیادی با برندسازی مرتبط است. اگر قصد دارید در آینده روی برند خود سرمایه‌گذاری کنید، از همان ابتدا حساب ویژه‌ای روی ظاهر و طراحی آن باز کنید؛ چرا که در آینده به شناسنامه‌ی برندتان تبدیل خواهد شد.
۳- به‌روز بودن
کاربران زیادی هستند که بر به‌روز بودن سایت وسواس دارند. نمی‌توان از مخاطبان انتظار داشت در پی مطالبی باشند که انقضای آن‌ها گذشته است. این امر برای موتورهای جستجو و سئو سایت هم به میزان قابل توجهی مهم است. به روز شدن صفحات و مطالب سایت نکته‌ای است که در میان ویژگی‌های یک سایت خوب باید بسیار به آن توجه کرد.
اگر سایتی به‌روز نباشد، نه تنها موتورهای جستجو، بلکه کاربر آن را از رده خارج می‌پندارد و قطعا به سراغ سایتی خواهد رفت که محتوای آن جدید باشد. سایت به‌روز همان‌چیزی است که کاربران به دنبال آن هستند و به آن بیشتر اعتماد می‌کنند. چرا که هنگامی که مطالب جدید را بر روی صفحات وب‌سایت مشاهده می‌کنند، متوجه می‌شوند که با یک سایت پویا و فعال طرف هستند و صاحبان سایت برای نیاز کاربران ارزش قائل هستند. با توجه به ماهیت سایت (خبری، علمی، آموزشی، سرگرمی و …) باید برنامه‌ریزی مناسبی برای درج مطالب و به‌روز نگه‌داشتن سایت داشته باشید.
۴- در دسترس بودن (هاست خوب)
امان از سایتی که اغلب از دسترس خارج است. این اتفاق را می‌توان گردن هاست انداخت!
هاست را می‌توان به منزله‌ی زمین دانست. اگر زمین خوبی برای ساختمان‌سازی نداشته باشید، شاهکار معماری‌تان را کجا می‌خواهید بنا کنید؟ احتمالا با این مثال اهمیت هاست مثل روز بر همگان روشن شد. یک سایت خوب به استفاده از یک هاست معتبر و مطمئن وابسته است.
به سراغ شرکت‌هایی بروید که خدمات پشتیبانی ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته دارند و هاست‌های آن‌ها دارای آپتایم بالایی است. مطمئن شوید که اگر مشکلی برای هاست پیش بیاید، افرادی هستند که بتوان با آن‌ها ارتباط گرفت. با انتخاب یک هاست خوب، کاربران خود را از میزان دسترس‌پذیری سایتتان مطمئن کنید. بگذارید آن‌ها خیالشان راحت باشد که سایت شما مانند مراکز شبانه‌روزی هیچ تعطیلی‌ای در کارش نیست.
۵- داشتن برنامه‌ریزی و هدف
متاسفانه بسیاری از افراد در طراحی سایت به این مورد چندان توجه نمی‌کنند. انگار که فقط می‌خواهند یک سایت طراحی کنند و هیچ ایده و هدفی پشت این کار ندارند. اصلا به این فکر نمی‌کنند که چه مطالبی قرار است در سایت قرار بگیرد. یا اصلا رسالت سایت چیست. اصلا چه دلیلی دارد کاربری بخواهد به سایت آن‌ها سر بزند؟ تا زمانی که خودتان ندانید هدفتان از طراحی سایت چیست، چطور می‌توانید از کاربران چنین توقعی داشته باشید؟ هنگام طراحی سایت با داشتن یک برنامه‌ریزی دقیق باید به اهدافی که در نظر دارید دست پیدا کنید.
اگر سایتتان خبری یا علمی است و یا اگر تنها جنبه‌ی سرگرمی دارد، برنامه‌های متناسب با هر یک را پیاده کنید و به سمت هدفتان پیش بروید. تفاوتی ندارد که هدفتان از طراحی سایت، غنی کردن رزومه‌تان باشد یا تنها بخواهید به کسب درآمد فکر کنید.
۶- موجود بودن اطلاعات تماس
مورد ششم از آن مواردی است که شاید کمی غریب‌تر از سایر موارد به نظر برسد. یعنی ممکن است کمتر کسی به اهمیت آن توجه کرده باشد. وجود اطلاعات تماس در سایت، علاوه بر اعتباربخشی، موجب سهولت ارتباط کاربر با شما می‌شود.
از ویژگی‌های یک سایت خوب حفظ ارتباط دوجانبه میان صاحبان سایت و کاربران است. اگر کاربران نتوانند با شما ارتباط برقرار کنند، چگونه می‌خواهید بازخورد کار خود را ببینید؟ آیا قرار است نقاط قوت و ضعف سایتتان به شما الهام شود؟ قطعا نمی‌توان به چنین چیزهایی متوسل شد و باید از نظرات کاربران و پیشنهاد‌های آن‌ها کمک گرفت.
اگر سودای تجارت در سر دارید، اولین گام، ایجاد شیوه‌ای برای برقراری ارتباط با مخاطب است. بسیاری از کمپانی‌های بزرگ دنیا در وب‌سایت‌های خود، اطلاعات تماس را در بخش‌هایی از سایت قرار می‌دهند که جلوی چشم کاربر باشد و مدام کاربر را به تماس گرفتن تشویق می‌کنند؛ به صورتی که کاربر حتی اگر قصد هم نداشته باشد، هوس می‌کند با صاحبان سایت ارتباط بگیرد!
۷- امنیت
اگر یاد سریال‌ها و فیلم‌های پلیسی می‌افتید حق دارید. همان‌قدر که در بانک‌ها سیستم‌های ایمنی پیش‌رفته‌ای به کار می‌گیرند تا از شر سارقان در امان باشند، در راه اندازی سایت خوب نیز باید به مقوله‌ی بسیار مهم حفظ اطلاعات و امنیت توجه کرد.
در نظر بگیرید که اطلاعات میلیون‌ها کاربر را در اختیار دارید و کسی خارج از مجموعه بتواند به این اطلاعات دست پیدا کند. چه فاجعه‌ای رخ می‌دهد. دیگر اعتباری برای وب‌‌سایتتان باقی نخواهد ماند. چرا از همان ابتدا به فکر افزایش امنیت وب‌سایت نباشیم؟ دنیای دیجیتال مملو از بدافزارها و ویروس‌ها و هکرهاست. این‌ها همان سارقان بانک اطلاعات شما هستند.
اگر درگاه پرداخت الکترونیک دارید، وجود کوچک‌ترین حفره‌ی امنیتی می‌تواند زیان‌های غیرقابل جبرانی به مشتریان شما وارد کند. با استفاده از گواهینامه‌های SSL می‌توانید تا حد زیادی از امنیت وب‌سایت خود اطمینان حاصل کنید. هرچند موارد امنیتی در طراحی سایت خوب فراوان هستند و به کارگیری آن‌ها تا جایی که کاربر را دچار مشکل و دشواری نکند بسیار مهم است و جزو ملزومات به شمار می‌رود.
۸- قابلیت دسترسی از طریق موبایل
اگر از نسل افرادی هستید که مانیتورهای CRT بزرگ و بدقواره را هنوز یادشان هست، احتمالاً اکنون از وب‌گردی با موبایل‌تان بسیار خرسندید.برای بسیاری از کاربران توجه به این امر مهم است که بتوان از طریق موبایل نیز به سایت دسترسی پیدا کرد.
ظاهر یک سایت خوب حتی در صفحات موبایل نیز نباید به هم بریزد. یعنی کاربر چه از طریق موبایل و چه از طریق کامپیوتر باید بتواند به صورت کاملا کارآمد از سایت استفاده کند و از امکانات بهره ببرد. اگر شرکتی به چنین امری توجه نکند، ممکن است این ذهنیت برای کاربران ایجاد شود که صاحبان آن شرکت اهمیتی برای آن‌ها قائل نیستند و این امر اصلا نشانه‌ی خوبی نیست.
۹- سئو و بهینه بودن
مگر می‌شود از ویژگی‌های یک سایت خوب حرف زد و در مورد سئو چیزی نگفت؟
اگر کلی زحمت کشیده‌اید که سایتی خوب طراحی کنید ولی از سئو غافل بوده‌اید، باید در روند کار خود تجدید نظر کنید. چرا که اگر به بهینه بودن کدها و صفحات توجه نکرده باشید، موتورهای جستجو رتبه‌ی خوبی برای سایت شما در نظر نمی‌گیرند و نتایج خوبی نخواهید گرفت.
یعنی در نتایج جستجو در صفحات نخست نمایش داده نخواهید شد و احتمالا در جریان هستید که کاربران معمولا تنها چندین نتایج اول صفحه نخست را بررسی می‌کنند. بنابراین اگر در فهرست صفحات اول نباشید، شانس خود را برای دیده شدن از دست خواهید داد.
همین امر است که موجب شده است در طراحی سایت خوب، از سئو به عنوان یکی از کلیدی‌ترین عوامل یاد شود. با صرف زمان و بهینه‌سازی سایت خود می‌توانید سرمایه‌گذاری مناسبی انجام دهید و در مدتی نه چندان طولانی به جایگاه مناسبی دست پیدا کنید.
۱۰- توجه به نیاز کاربر
سایتی که بازدیدکننده نداشته باشد به زودی به دست فراموشی سپرده می‌شود. اما کدام سایت‌ها بازدیدکننده‌های بیشتری دارند؟ کاربران به سراغ سایت‌هایی می‌روند که پاسخ‌گوی نیازشان باشد.
در طراحی سایت خوب به این نکته بسیار توجه می‌شود اما متاسفانه برخی سایت‌ها تنها ملاکشان موتورهای جستجو نظیر گوگل و ربات‌های وابسته به آن است و توجهی به نیاز کاربر ندارند. به ویژه اکنون که تولید محتوا جایگاه بسیار مهمی پیدا کرده است، برخی سایت‌ها تنها با تکیه بر کلمات کلیدی و تکرار آن‌ها در یک متن، اقدام به تولید مطالبی می‌کنند که به هیچ‌عنوان به درد کاربر نمی‌خورد و تنها توالی لغات و جملات است.
هرچه بیشتر به نیاز کاربران پاسخ دهیم، تعامل ما با کاربران بالاتر خواهد رفت و همین امر به مرور منجر به بازدید بالاتر و بالا رفتن رتبه‌ی سایت خواهد شد. پس بهتر است به جای تکیه بر ربات‌ها، پاسخ‌گوی کاربران واقعی باشیم تا نتیجه‌ی آن را نیز به زودی ببینیم.
جمع بندی
توجه به ویژگی‌های یک سایت خوب کار دشواری نیست. اگر فکر می‌کنید نیازی به رعایت تمام این موارد ندارید سخت در اشتباهید. هرچه فاکتورهای مثبت بیشتری را در طراحی سایت خود به کار بگیرید، قطعا به جایگاه بهتری دست خواهید یافت. جایگاهی که نشان از برتری سایت شما بر سایر سایت‌های رقیب دارد و این امر فرصتی طلایی برای رسیدن به اهدافتان است. سرمایه‌گذاری روی یک سایت خوب ارزشمند است و با بهینه‌سازی سایت و به کار گیری اقدامات درست، می‌توان روز به روز بر ارزش آن افزود.
